Mastering utworów jest ostatnim i jednym z najważniejszych etapów produkcji muzycznej. Jednym z najważniejszych parametrów na tym etapie jest końcowa głośność materiału mierzona w jednostkach głośności LUFS (Loudness Units Relative to Full Scale). Jednak to, jak bardzo LUFS ma być skompresowany dany utwór, zależy od wielu czynników: stylu muzyki, wymagań platform streamingowych, zasięgu dystrybucji, a nawet oczekiwań gustów odbiorców.
Czym jest LUFS?
LUFS jest jednostką miary głośności, jaką człowiek odbiera w kontekście materiału audio. W przeciwieństwie do RMS i konwencjonalnej amplitudy głośności (dBFS), LUFS bierze pod uwagę osobliwości ludzkiego słuchu: sposób, w jaki odbieramy głośne i ciche dźwięki o różnych częstotliwościach.
- LUFS Integrated – średnia głośność całego utworu.
- LUFS Krótkoterminowy – głośność w krótkim okresie czasu (np. 3 sekundy).
- LUFS Chwilowy – głośność w danym momencie czasu.
Zintegrowany LUFS jest najczęściej używany do masteringu i porównywania utworów.
Wymagania platformy streamingowej

Większość nowoczesnych serwisów streamingowych normalizuje głośność utworów. Jeśli mastering jest „głośniejszy” niż wymagany, platforma po prostu obniży poziom. Jeśli jest „ciszej” – czasami pozostawi wszystko tak jak jest.
Wymagania podstawowe:
- Spotify: -14 LUFS (-1 dBTP (prawdziwy szczyt))
- YouTube: -14 LUFS (Normalizacja włączona domyślnie)
- Apple Music: -16 LUFS (używa standardu Sound Check)
- Amazon Music: -14 LUFS (Normalizacja według głośności)
- Pływy: -14 LUFS (opcjonalna normalizacja)
- Deezer: -14 LUFS (Normalizacja głośności)
Podsumowanie: W przypadku streamingu za idealny test uznaje się -14 LUFS Integrated, ale nie zawsze sprawdza się on w każdym stylu.
LUFS według stylów muzycznych
Muzyka pop, EDM, Hip-hop
- Typowa głośność: -9 do -12 LUFS
- Powód: duża konkurencja, „walka o głośność”, nacisk na energię.
- Funkcje: W przypadku serwisów streamingowych utwory skompresowane do -9 LUFS zostaną zredukowane do -14 LUFS, ale agresywny mastering zachowa wrażenie gęstości.
Zalecenie:
- W przypadku masteringu Spotify/YouTube: dąż do -13/-14 LUFS.
- W przypadku dźwięku klubowego lub CD: możesz bezpiecznie zwiększyć głośność do -9/-10 LUFS.
Rock, Alternatywny
- Typowa głośność: -10 do -13 LUFS
- Powód: Ważne jest zachowanie zakresu dynamiki instrumentów na żywo, ale nadal potrzebna jest moc.
- Cechy charakterystyczne: mocno skompresowane brzmienie rocka, płaskie brzmienie.
Zalecenie:
- Wersja online: -12…-14 LUFS.
- Mastering winylowy/premium: do -14 LUFS i niżej w celu oszczędzania powietrza.
Jazz, Muzyka klasyczna, Muzyka akustycznaа
- Typowa głośność: -18 do -23 LUFS
- Powód: tutaj na pierwszym miejscu stawiamy dynamikę i naturalny dźwięk.
- Cechy: zbyt głośne masteringowanie zabije niuanse wykonania.
Zalecenie:
- Dla Spotify/YouTube: -18 LUFS jest akceptowalne, czasami można pozostawić -20 LUFS.
- W przypadku wydań audiofilskich: należy dążyć do -23 LUFS.
Metalowy, Hardcore
- Typowa głośność: -7 do -10 LUFS
- Powód: agresja i presja są kluczowymi elementami brzmienia.
- Cechy: Utwory przesterowane często stają się zniekształcone po normalizacji.
Zalecenie:
- Wydania streamingowe: -10/-11 LUFS.
- CD/płyta winylowa: dopuszczalne jest -8 LUFS, z zastrzeżeniem pewnych ograniczeń.
Lo-fi, Blues, Folk
- Typowa głośność: -14 do -18 LUFS
- Powód: Atmosfera i przestrzeń są ważniejsze niż głośność.
- Cechy: „ciepły”, dopuszcza się nieco mniej kontrolowany mastering.
Zalecenie:
- Platformy online: dąż do -14/-16 LUFS.
— Zobacz także: Czym jest aliansowanie w dźwięku: złożony problem w prostych słowach —
Cechy geograficzne percepcji głośności
USA i Kanada:
- Publiczność przyzwyczaiła się do gęstszego i głośniejszego masteringu.
- Utwory o współczynniku -10 LUFS są uważane za standard dla radia i klubów.
Europa (szczególnie Niemcy, Skandynawia):
- Większa uwaga poświęcona jakości i dynamice dźwięku.
- -12…-14 LUFS dla wydań głównego nurtu jest powszechną praktyką.
Japonia:
- Cenią czystość i szczegółowość dźwięku.
- Utwory pop i rock są często masterowane w zakresie -12…-14 LUFS.
Ameryka Łacińska:
- W muzyce tanecznej (reggaeton, latynoski pop) głośność może osiągnąć -8 LUFS, aby utwory „bujały” nawet po znormalizowaniu.
Cechy masteringu dla różnych zadań
Radio:
- Stacje radiowe używają własnych kompresorów.
- Często utwory przeznaczone do słuchania w radiu są głośniejsze (-9 LUFS) niż te przeznaczone do strumieniowania.
CD:
- Brak normalizacji głośności.
- Można sobie pozwolić na kompresję do -8/-9 LUFS bez żadnych specjalnych ograniczeń, istnieje jednak ryzyko przycinania.
Winyl:
- Płyta winylowa fizycznie ogranicza zbyt dużą amplitudę.
- Ścieżki winylowe są zazwyczaj masterowane ciszej (-16 do -20 LUFS).
Porady praktyczne
- Prawdziwy limit szczytowy: Zawsze upewnij się, że limit wynosi około -1,0 dBTP podczas przesyłania strumieniowego.
- Mastering wielu wersji: tworzenie różnych wersji utworu do streamingu, radia i płyt CD.
- Zwróć uwagę na odniesienia: Zawsze porównuj swoją pracę do udanych wydawnictw w danym gatunku.
- Nie bój się dynamiki: zbyt agresywny mastering zabije energię utworu.
Nie ma jednej, idealnej odpowiedzi na pytanie „ile LUFS należy zastosować do kompresji utworu”. Wszystko zależy od gatunku, platformy wydawniczej, odbiorców i osobistych preferencji. W przypadku większości współczesnych zadań za bezpieczną strefę uważa się -13…-15 LUFS zintegrowane z limitem True Peak wynoszącym około -1 dBTP. Ale pamiętaj: lepiej mieć utwór, który brzmi dynamicznie i swobodnie, niż taki, który jest przeładowany, płaski i męczący. Opanowanie jest sztuką równowagi!
Muzyka pop, EDM, Hip-hop
USA i Kanada:


















Dzięki całemu światu narzędzi audio zaprojektowanych tak, aby zapewnić wspaniały dźwięk, niezwykła oferta McDSP pokazuje, że weterani przetwarzania również nie boją się psuć dźwięku. FutzBox to wtyczka generatora zniekształceń i szumów służąca do tworzenia wersji sygnałów audio o niskiej jakości. Często typowa postprodukcja wymaga zniekształconych lub „pomieszanych” wersji dialogów i innych ścieżek, a to narzędzie udostępnia symulacje radia, telefonu komórkowego i telewizji w jednym oprogramowaniu. Symulacje te, zwane SIM (modele impulsów syntetycznych), zapewniają dokładne symulacje w zoptymalizowanym formacie, dzięki czemu FutzBox zużywa mniej mocy DSP niż konwencjonalne produkty oparte na splocie. Ponadto kartę SIM można skalować w czasie rzeczywistym i zmieniać na bieżąco. Oprócz biblioteki dźwięków SIM, FutzBox zawiera również filtrowanie i EQ, zniekształcenia, generator szumów i bramkowanie, aby uzupełnić paletę oferowanej taniości dźwiękowej. Profesjonalne funkcje, takie jak miksowanie w czasie rzeczywistym oryginalnego i zniekształconego dźwięku, dostosowują się do zmian scen lub innych wymagań automatyzacji w przypadku podręcznikowych scen rozmów telefonicznych i nie tylko.
Znani w branży ze swojej technologii analogowej, a także z rodziny dobrze znanych urządzeń sterujących DAW, brytyjska legenda audio Solid State Logic odchodzi od niektórych swoich narzędzi analogowych w swojej ofercie. Digicrush twierdzi, że zapewnia „surowy charakter lo-fi klasycznego cyfrowego zniekształcenia, doskonale emulując degradację i artefakty wczesnego cyfrowego dźwięku”. Wyposażony w mniej zauważalną wbudowaną opcję jittera, Digicrush oferuje również klasyczne dźwięki „miażdżące bity” z regulowaną długością słowa i redukcją częstotliwości próbkowania. Dostępne są również dodatkowe efekty, takie jak overdrive, jitter i tryby rytmu Digicrush. Overdrive działa podobnie do techniki wzmocnienia w przetworniku ADC, aby zmaksymalizować stosunek sygnału do szumu, podczas gdy powstały sygnał jest zabarwiany przy użyciu tego, co Solid State Logic nazywa „wysoce teksturowanym nasyceniem”. Oferując dźwięki, które pierwsi pionierzy cyfrowi uwielbiali nienawidzić, z pewnością może wnieść cudownie kanciastą krawędź do każdego miksu.
Oparty na sekcji efektów również doskonałego syntezatora Phonec, EchoMelt zawiera moduły chorus, pitch-bending, dub-delay i EQ ze stopniem nasycenia na wyjściu. Gwiazdą jest jednak sekcja Melt, w której atmosferyczne efekty degradacji taśmy w stylu VHS są dostosowywane za pomocą regulacji wow i flutter, a także niestandardowego algorytmu „zaczepiania” taśmy, który pozwala kontrolować czas i kształt rozpoczęcia zahaczania, czas trwania i powrót do normalnego odtwarzania. Użytkownicy Pro Tools zauważają, że EchoMelt nie jest dostępny jako wtyczka AAX.
Pięknie zaprojektowana wtyczka multiefektów XLN składa się z sześciu łatwych w użyciu modułów zaprojektowanych do zakłócania wszelkiego rodzaju sygnałów. Sekcja Noise generuje różnorodne ciekawe rodzaje szumu, od VHS i winylu po lampowy Apollo Lunar Lander, podczas gdy Distort i Digital zapewniają analogowe nasycenie, downsampling i kruszenie bitów. Moduły Wobble i Magnetic oferują efekty wow i flutter przypominające taśmę, a także degradację dźwięku; a Spacja reprezentuje podstawowy algorytm pogłosu. Każdy moduł ma własne elementy sterujące, a także suwak randomizacji (Flux); a pasek główny na dole zawiera elementy sterujące wzmocnieniem wejścia/wyjścia, filtrowaniem, korektorem i szerokością stereo. Suwak Magnitude na górze działa jako globalne makro głębokości, kontrolując uchwyty ilości modułów i parametry sekcji głównej – bardzo wygodne dla automatyzacji. Wszechstronny i atrakcyjny dźwiękowo, RC-120 Retro Color to doskonały wybór dla tych, którzy lubią kreatywnie wykorzystywać efekty starzenia.
W naszych recenzjach wtyczek niewiele mówimy o wolnym oprogramowaniu, ale ten darmowy emulator nagrywania i decku jest tak atrakcyjny, że grzechem byłoby nie uwzględnić go tutaj. Oryginalnie wydany w 2001 roku, Vinyl został zaktualizowany kilka lat temu poprzez dawno oczekiwaną aktualizację wizualną i dodanie nowego procesora Lo-Fi dla starych artefaktów w stylu samplera. Poza tym główne powody, dla których warto pobrać legendarną debiutancką wtyczkę iZotope, pozostają takie same jak zawsze: selektor „dekady”; regulowane procesory kurzu, zarysowań, wypaczeń i zużycia; mechaniczne i elektryczne regulatory poziomu hałasu; i ten złowrogi efekt Spindown. Jeśli jeszcze go nie pobrałeś, nie czekaj ani chwili!
Niezależnie od tego, czy jesteś inżynierem, który lubi naśmiewać się z hi-fi swoich rodziców, czy też kimś, kto pamięta czasy, kiedy można było marzyć o „mega” basie i srebrnych naciągach, nasz najnowszy wybór jest dla Ciebie. Wtyczka umożliwia natychmiastowe załadowanie środowiska Lo-Fi lub umożliwienie nostalgicznego wyglądu i dziwacznych dźwięków zainspirowania do twórczego przełomu. Dzięki trzem charakterystycznym funkcjom głośników Bad Speaker ułatwia dodanie przewagi do Twoich produkcji. Wracając do lat 80., inżynierowie mogą bawić się trybami radia przenośnego, magnetofonu kasetowego i głośników Hi-Fi, a także eksperymentować z różnymi ilościami ostrych zniekształceń za pomocą prostych elementów sterujących napędem lub wypróbowywać różne typy projektowania dźwięku. Niezależnie od tego, jak jest używany, Softube twierdzi, że „Bad Speaker udowadnia, dlaczego bycie złym jest taką zabawą”.



Będąc częścią linii Toolbox, Sonnox Voca to zaawansowany zestaw narzędzi wokalnych, który wykracza daleko poza zwykłą kompresję. Podstawą są dwa konfigurowalne kompresory działające szeregowo – jeden oferujący szybki atak w stylu 1176, a drugi wolniejszą reakcję w stylu LA-2A – umożliwiając intuicyjną kontrolę zarówno głośności, jak i wzoru kompresji. Błędem byłoby jednak traktowanie Voca wyłącznie jako kompresora. W dalszej części, dedykowany stopień nasycenia współpracuje z procesorem Sonnox Soften, który wykorzystuje przetwarzanie uwzględniające kształt fali, aby zachować naturalną gładkość bez polegania na tradycyjnym usuwaniu efektu progowego. Dodatkowo tryb nagrywania Voca zapewnia monitorowanie z niskim opóźnieniem, zapewniając dokładne nagrywanie występów wokalnych nawet podczas śledzenia. Elegancko pomyślany instrument, Sonnox Voca, oferuje zrównoważone połączenie kontroli dynamiki i wzmocnienia charakteru, co czyni go cennym nabytkiem w nowoczesnej produkcji wokalnej.
Jeśli chodzi o swobodne manipulowanie dźwiękiem w zakresie czasu i wysokości dźwięku, być może nic nie przebije nagrodzonego nagrodą Grammy oprogramowania Celemony pod względem mocy, funkcji i jakości wyników. Melodyne, pierwsza wtyczka i samodzielna aplikacja oferująca rearanżację wokali i instrumentów melodycznych w oparciu o oś czasu/wykres, sprawia, że proces strojenia i konwersji zarówno materiału monofonicznego, jak i polifonicznego (kolejna nowość!) jest szybki i płynny, a jednocześnie pozwala na swobodną zmianę kształtu vibrato, formantu, sybilancji, dynamiki, dźwięków oddechu i nie tylko. Przeciąganie nut i ich graficznie przedstawionych właściwości dźwiękowych po edytorze jest zaskakująco intuicyjne; i chociaż głębsze, bardziej zorientowane na dźwięk funkcje są nieco trudne do zrozumienia, warto przyjrzeć się sztuczkom związanym z kształtowaniem alikwotu i morfingu, które można za ich pomocą wykonać. Melodyne działa świetnie jako wtyczka VST/AU/AAX, ale wersja ARA znacznie przyspiesza pracę, osadzając graficzny interfejs użytkownika Melodyne w samym DAW i umożliwiając natychmiastowe przesyłanie niezbędnego dźwięku między nimi. Sporo programów DAW obsługuje teraz ARA, w tym Logic Pro, Studio One, Cubase, Nuendo i Reaper, ale najbardziej mile widzianym z nich było bez wątpienia Pro Tools, które w końcu zaakceptowało ARA 2 jakiś czas temu. Avid i Celemony również wykonali z nim świetną robotę, zapewniając użytkownikom Pro Tools płynną inżynierię pojedynczych klipów lub całych ścieżek za pomocą edytora zintegrowanego z DAW za pośrednictwem nowego panelu. Edytory w zakładkach. Wszystkie wersje Melodyne obsługują ARA 2, a jeśli jesteś subskrybentem Pro Tools, masz już wbudowaną monofoniczną wersję Melodyne Essential – wypróbuj ją i przygotuj się na zaskoczenie.
Jeśli jesteś fanem dźwięku SSL, Native VocalStrip 2 oferuje stosunkowo niedrogi sposób na dodanie go do wokalu. Natywny VocalStrip odbiega od zwykłego formatu paska kanałowego dzięki sekcją Compander, De-Esser, De-Ploser i Equalizer, z których każdą można umieścić w dowolnym miejscu ścieżki sygnału. Compander umożliwia redukcję niepożądanych, cichych składowych sygnału (takich jak odgłosy oddechu) przed kompresją; De-Esser i De-Ploser z łatwością radzą sobie z redukcją dźwięków syczących i wybuchowych; a Korektor składa się z pasm wysokiej częstotliwości (30–300 Hz), wysokiego szczytu Q (200 Hz–10 kHz) i niskiego szczytu Q (1–20 kHz). To wszystko są rzeczy bardzo specyficzne dla wokalu, a dzięki charakterystycznej precyzji i połysku SSL, a także doskonałemu wizualnemu sprzężeniu zwrotnemu na modułowych wyświetlaczach, jest to coś, co z łatwością może stać się stałym elementem Twojego szablonu miksowania wokalu.







